Ontzilting wordt voorgesteld als een mogelijke oplossing voor het gebrek aan toegang tot schoon en veilig kraanwater, een essentiële bron waar we van afhankelijk zijn voor drinken, koken en schoonmaken. De waterkwaliteit en -toegankelijkheid zijn echter niet altijd gegarandeerd vanwege waterschaarste, vervuiling en slechte infrastructuur in veel regio's. Door ontzilting kunnen zout en andere mineralen uit zeewater worden verwijderd, waardoor het een waardevolle bron van schoon en veilig water wordt voor drinkwater, landbouw en andere belangrijke toepassingen.
Wat is ontzilting
Ontzilting is een essentieel proces dat ons in staat stelt om veilig en schoon drinkwater te verkrijgen uit zeewater of brakwaterbronnen. Het proces maakt gebruik van twee hoofdmethoden om dit te bereiken: omgekeerde osmose en thermische ontzilting. Bij omgekeerde osmose wordt zeewater eerst onder druk gezet en vervolgens door een semi-permeabel membraan geleid. Het membraan laat watermoleculen door, maar houdt grotere zout- en andere mineraaldeeltjes tegen. Het resulterende schone water wordt aan de andere kant van het membraan verzameld, terwijl de geconcentreerde pekeloplossing ofwel terug in de oceaan wordt geloosd ofwel voor andere doeleinden wordt gebruikt.
Thermische ontzilting daarentegen gebruikt warmte om zout en andere mineralen uit zeewater te verwijderen. In dit proces wordt zeewater eerst verhit om stoom te produceren. De stoom wordt vervolgens gecondenseerd tot zuiver water, waarbij zout en andere onzuiverheden achterblijven. Dit proces is energie-intensief en vereist grote hoeveelheden fossiele brandstoffen om de warmte te genereren die nodig is om stoom te produceren. Hierdoor wordt thermische ontzilting minder vaak toegepast dan omgekeerde osmose, omdat het zowel duurder als schadelijker voor het milieu is.
Ondanks de effectiviteit bij het produceren van schoon drinkwater, is ontzilting geen perfecte oplossing voor de wereldwijde watercrisis. Het heeft verschillende nadelen, waaronder hoge kosten, energieverbruik en milieueffecten. Desondanks is ontzilting een waardevol instrument in gebieden waar zoet water schaars is, en kan het gebruik ervan de levenskwaliteit van de mensen die in die regio's wonen aanzienlijk verbeteren.
Smaakt ontzilt water slecht?
Verschillende studies die de waargenomen smaak van water vergeleken met de concentratie totale opgeloste vaste stoffen (TDS) in het water, tonen aan dat mensen geen significante voorkeur hebben voor traditioneel kraanwater versus ontzilt kraanwater. In plaats daarvan gaven mensen de voorkeur aan water op basis van lagere TDS-niveaus. Uit dezelfde studie bleek ook dat mensen de smaak van ontzilt water prefereren wanneer het gemengd is (meer dan 50%) met traditionele waterbronnen in vergelijking met kraanwater uit traditionele waterbronnen. Bovendien konden mensen de smaak onderscheiden tussen verschillende ontziltingsmethoden. Over het algemeen geven mensen de voorkeur aan de smaak van ontzilt water wanneer het wordt verwerkt via een membraaninstallatie in plaats van via een omgekeerde-osmose-installatie.
Lees hier meer over de smaak van kraanwater.
Waarom ontzilten we water niet?
Hoewel ontzilting de potentie heeft om een betrouwbare bron van schoon en veilig kraanwater te bieden, zijn er verschillende uitdagingen die moeten worden aangepakt. Een van de grootste obstakels zijn de hoge kosten die aan het proces verbonden zijn. Ontzilting is een energie-intensief proces en de energiekosten vormen een belangrijke factor in de totale kosten van de productie van ontzilt water. Bovendien kunnen de initiële kosten voor de bouw van een ontziltingsinstallatie aanzienlijk zijn.
De vijf belangrijkste redenen waarom ontzilting niet breder wordt toegepast, zijn:
- Hoge energiekosten
- Hoge initiële kosten
- Negatieve milieueffecten
- Technische beperkingen
- Sociale en politieke barrières
Een andere uitdaging is de milieu-impact van ontzilting. Het proces kan negatieve effecten hebben op mariene ecosystemen, met name als grote hoeveelheden pekel (het bijproduct van het ontziltingsproces) in de oceaan worden geloosd. Pekel kan het zoutgehalte van zeewater veranderen en schadelijk zijn voor het zeeleven in de directe omgeving van het lozingspunt. Er zijn ook zorgen over het energieverbruik en de uitstoot van broeikasgassen die gepaard gaan met ontzilting, wat kan bijdragen aan klimaatverandering.
Technische beperkingen vormen ook een uitdaging voor ontzilting. Hoewel omgekeerde osmose en thermische ontzilting effectief zijn in het verwijderen van zout en andere mineralen, kunnen er nog steeds verontreinigingen in het behandelde water achterblijven. Deze verontreinigingen kunnen sporen van chemicaliën of bacteriën bevatten, die mogelijk extra behandeling vereisen voordat het water als veilig voor consumptie wordt beschouwd.
Lees hier meer over verontreinigingen en waterkwaliteit.
Tot slot kunnen politieke en sociale factoren de haalbaarheid van ontzilting in sommige regio's beperken. Ontziltingsinstallaties vereisen aanzienlijke hoeveelheden water, wat een uitdaging kan zijn in gebieden die al met waterschaarste kampen. Bovendien kunnen sommige gemeenschappen zich verzetten tegen ontziltingsprojecten vanwege zorgen over de impact op het lokale milieu of de hoge kosten van het geproduceerde water.
Ondanks deze uitdagingen blijft ontzilting een veelbelovende technologie voor de levering van schoon en veilig kraanwater in regio's met beperkte watervoorraden. Voortgezet onderzoek en ontwikkeling van ontziltingstechnologie, evenals inspanningen om de kosten en milieueffecten van het proces aan te pakken, kunnen ertoe bijdragen dat het een meer haalbare optie wordt om wereldwijd toegang tot veilig drinkwater te garanderen.
Waar wordt ontzilting toegepast?
Ontzilting wordt niet veel gebruikt voor drinkwater vanwege de kosten, het energieverbruik en de milieueffecten. In sommige regio's wordt ontzilting echter wel veel gebruikt voor drinkwater, met name in gebieden met beperkte toegang tot zoetwaterbronnen. In Europa wordt ontzilting bijvoorbeeld toegepast in landen als Spanje, Portugal en Cyprus.
Een van de grootste voordelen van ontzilting is de mogelijkheid om drinkwater te leveren aan gebieden waar traditionele waterbronnen niet of beperkt beschikbaar zijn door klimaatverandering. Deze regio's worden ook als kwetsbaar voor droogte beschouwd.
De afgelopen jaren is Zuid-Europa getroffen door een ernstige droogte die veel landen in de regio heeft getroffen. Door het gebrek aan regenval en de hoge temperaturen zijn de waterstanden in rivieren en reservoirs gedaald, wat heeft geleid tot beperkingen op het watergebruik voor huishoudens, landbouw en industrie. De situatie is bijzonder acuut in landen als Spanje, Portugal en Italië, waar de droogte gevolgen heeft gehad voor gewassen, bossen en dieren in het wild. De verminderde watervoorziening heeft ook het risico op bosbranden vergroot, die aanzienlijke schade hebben toegebracht aan gemeenschappen en het milieu.
Ondanks pogingen om de gevolgen van de droogte te beperken door middel van maatregelen zoals waterbesparingscampagnes en investeringen in nieuwe infrastructuur, blijft de situatie uitdagend en wordt de behoefte aan langetermijnoplossingen om de beschikbaarheid en duurzaamheid van water te garanderen steeds urgenter. Naarmate de effecten van klimaatverandering aanhouden en zelfs ernstiger worden, zal de beschikbaarheid van traditionele waterbronnen steeds beperkter worden. Hoewel ontzilting op zichzelf geen oplossing kan bieden voor waterschaarste, is het een instrument dat meer moet worden ingezet.
Ontzilting in Barcelona
Een van de grootste ontziltingsinstallaties van Europa bevindt zich in Barcelona, Spanje. De waterzuiveringsinstallatie El Prat de Llobregat werd gebouwd als reactie op een ernstige droogte in de regio begin jaren 2000. De installatie, die in 2009 werd voltooid, heeft een capaciteit om tot 200.000 kubieke meter drinkwater per dag te produceren en is daarmee een belangrijke bron van drinkwater voor de regio.
De waterzuiveringsinstallatie El Prat de Llobregat maakt gebruik van omgekeerde osmosetechnologie, waarbij zout water door een membraan wordt geperst om het zout van het water te scheiden. Het gezuiverde water dat hieruit ontstaat, voldoet aan de hoge normen voor drinkwater en wordt via het bestaande waternetwerk aan klanten geleverd.
Hoewel de installatie El Prat de Llobregat succesvol is gebleken in het leveren van een betrouwbare bron van drinkwater voor de regio, heeft de installatie ook kritiek gekregen van milieuactivisten vanwege het hoge energieverbruik en de mogelijke impact op het leven in de zee. Als reactie hierop heeft de fabriek een reeks maatregelen genomen om haar ecologische voetafdruk te verkleinen, waaronder het gebruik van hernieuwbare energiebronnen en de installatie van schermen om te voorkomen dat vissen in de inlaatleidingen terechtkomen.
Ondanks de uitdagingen blijft de fabriek in El Prat de Llobregat een belangrijk voorbeeld van de potentie van ontzilting om een betrouwbare bron van drinkwater te bieden in regio's met waterschaarste.
Is ontzilting de toekomst?
Ontzilting is een veelbelovende oplossing voor het aanpakken van problemen met de waterkwaliteit en -toegankelijkheid, maar kent ook uitdagingen. Hoewel het schoon en veilig kraanwater kan leveren, maken de hoge kosten, het energieverbruik en de milieu-impact van ontzilting het een complexe en controversiële oplossing. Het is belangrijk om de voor- en nadelen van ontzilting te overwegen en waar nodig alternatieve oplossingen te onderzoeken. De belangrijkste reden waarom ontzilting niet op grotere schaal wordt toegepast voor drinkwater, zijn de hoge kosten die aan het proces verbonden zijn. Bovendien is ontzilting niet altijd de meest efficiënte of effectieve manier om drinkwater te verkrijgen. In kustgebieden die kwetsbaar zijn voor droogte, zou ontzilting echter breder moeten worden toegepast, omdat het een nuttig instrument kan zijn om wateronzekerheid te verminderen.
Hoewel er verschillende uitdagingen zijn bij de implementatie van deze technologie op grotere schaal, kan ontzilting bijdragen aan de oplossing van een van de meest urgente problemen van de 21e eeuw: waterschaarste. Naarmate extreme klimaatomstandigheden vaker voorkomen, zal het probleem van waterschaarste alleen maar nijpender worden. De inzet van ontziltingsinstallaties in kustgebieden die kwetsbaar zijn voor droogte, zou een belangrijke stap zijn in het veiligstellen van een toekomst zonder droogte.
